Bitburg - miasto, które słynie z trzech rzeczy

Bitburg, miasto leżące w wNiemczech, w kraju związkowym Nadrenia-Palatynat. W pobliżu znajduje się amerykańska baza lotnicza Spangdahlem.

Widok z lotu ptaka z krawędzi wioski przed dwoma jeziorami z górami Masywu Czeskiego w tle. Źródło: istockphoto.com

Bitburg powstał około 2000 lat temu na drodze prowadzącej z Lyonu, przez Metz i Trewir do Kolonii. Pierwsze wymieniona nazwa brzmiała Vicus Beda.

Około roku 330 cesarz Konstantyn Wielki rozbudował osadę do zamku drogowego, którego środkowa część stanowi dziś centrum miasta. Po upadku Cesarstwa Rzymskiego, ok. 715 roku, pojawiła się pierwsza wzmianka dotycząca Bitburga, jako castrum bedense (warownia). Później stało się ono częścią państwa Franków, po rozpadzie którego w IX wieku znalazła się w składzie Lotaryngii.

Od X wieku wchodziło w skład nowo powstałego Hrabstwa Luksemburga, od 1354 podniesionego do rangi księstwa.

Pierwsza historyczna zapisana wzmianka o Bitburgu pojawiła się w związku z podpisaniem w roku 1239 traktatu trewirsko-luksemburskiego pomiędzy arcybiskupem Trewiru Teoderichem II a hrabiną Luksemburga Ermesinde II. Na jego mocy miasto przeszło pod opiekę arcybiskupstwa. Bitburg otrzymał prawa miejskie w 1262 roku od hrabiego Henryka V Luksemburskiego.

W 1443 roku Bitburg przechodzi pod panowanie Księstwa Burgundii.
W 1506 został przejęty przez Niderlandy Austriackie, które kontrolowały większość współczesnej Belgii.
W 1794 roku miasto przechodzi pod administrację francuską, a cztery lata później stało częścią utworzonego Département des Forêts. W tym okresie Bitburg otrzymał między innymi sąd i rejestr gruntów.

W 1815 roku, na mocy porozumień podjętych na Kongresie Wiedeńskim, Bitburg, po stuleciach bycia częścią Księstwa Luksemburga, zostaje włączony do Królestwa Prus. Do 1822 roku administracyjnie należał do prowincji Dolnego Renu, a następnie do prowincji Ren.

Po zjednoczeniu Niemiec w 1871 r. Bitburg stał się częścią Cesarstwa Niemieckiego, a po zakończeniu I wojnie światowej Republiki Weimarskiej Niemiec.

W latach międzywojennych Bitburg, podobnie jak większość regionu Eifel, był zubożały i stosunkowo zacofany. Wzrost gospodarczy rozpoczął się dopiero po przejęciu władzy przez nazistów i wprowadzeniu przez reżim nazistowski projektów robót publicznych. Zwiększyło się wówczas zatrudnienie, nastąpił rozwój linii kolejowej Nims – Saur Valley (od 1969 nastąpiło jej stopniowa likwidacja, a część zamieniona na ścieżkę rowerową), powstała infrastruktura wojskowa, m.in. nowe koszary.

Niepotwierdzoną informacją jest, że budynek, który obecnie używany jest jako poczta w Bitburg Annex (pozostałość bazy lotniczej Bitburg) był siedzibą Adolfa Hitlera, kiedy ten przebywał w mieście.

Pod koniec grudnia 1944 r. Bitburg, w wyniku alianckich ataków bombowych, został zniszczony w 85%, a później oficjalnie uznany przez armię amerykańską za „martwe miasto”1. Miasto zostało następnie zajęte przez żołnierzy luksemburskich, których w 1955 roku zastąpiły siły francuskie.

W 1952 roku Siły Powietrzne Stanów Zjednoczonych w Bitburgu otworzyły bazę NATO. Pod koniec lat 80. wojska francuskie zostały wycofane, a NATO przejęło dawne koszary francuskie. Po pierwszej wojnie w Zatoce Perskiej większość sił USAF została przeniesiona do bazy lotniczej Spangdahlem. W 1994 roku NATO przekazało bazę lotniczą miastu, które przeznaczyło ją na projekty robót publicznych.

Wizyta Ronalda Reagana na cmentarzu wojennym w Bitburgu

W maju 1985 roku Bitburg zwrócił na siebie szczególną uwagę międzynarodowej opinii publicznej, dzięki uroczystej wizycie prezydenta USA Ronalda Reagana i kanclerza Niemiec Helmuta Kohla na pobliskim cmentarzu wojskowym Kolmeshöhe. Wśród 2000 grobów żołnierzy niemieckich, którzy zginęli w II wojnie światowej, znajdowało się 49 członków Waffen-SS.

Zdjęcie z wizyty jest dostępne pod tym adresem: https://www.gettyimages.dk/detail/news-photo/besuch-des-soldatenfriedhofs-inbitburg-eifel-ronald-und-news-photo/545705499.

Hołd złożony przez prezydenta Stanów Zjednoczonych, w zamyśle jego inicjatorów miał być symbolem pojednania amerykańsko-niemieckiego, podobnego w swojej wymowie do tego, jaki miał miejsce Verdun w 1984 roku. Wówczas, prezydent Francji Francois Mitterrand oraz kanclerz RFN Helmut Kohl uścisnęli sobie dłonie na cmentarzu żołnierzy francuskich i niemieckich poległych w I i II wojnie światowej. Różnica była taka, że w Bitburgu nie są pochowani żołnierze amerykańscy, a w Verdun nie ma grobów członków Waffen-SS.

Dnia 2 maja 1985 roku Dziennik Telewizyjny opublikował apel Szymon Szurmieja, przewodniczącego Zarządu Głównego Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Żydów w Polsce:

„Cały świat wraz z narodem żydowski, który najbardziej ucierpiał z rąk hitlerowskich siepaczy jest oburzony niesłychaną decyzją prezydenta Ronalda Reagana, prezydenta Stanów Zjednoczonych, o złożeniu wieńców na cmentarzu hitlerowskich morderców w Bitburgu. Ja, jako przewodniczący Zarządu Głównego Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Żydów w Polsce wraz z dyrektorem Biura Kongregacji Religijnej Wyznania Mojżeszowego w Polsce, Michałem Białkowiczem, złożyliśmy dzisiaj w ambasadzie Stanów Zjednoczonych protest przeciwko tej strasznej decyzji. Między innymi powiedzieliśmy: My, resztki żydostwa polskiego, z tak wspaniałego żydostwa - trzy i pół miliona Żydów w Polsce zginęło z rąk hitlerowskich siepaczy - cierpieliśmy wspólnie wraz z narodem polskim i dlatego też, żądamy cofnięcia tej decyzji i nieskładania wieńców na cmentarzu hitlerowskim morderców”. Apel wystosował też Światowy Kongres Żydów do wszystkich organizacji żydowskich na świecie i wszystkie te organizacje w ambasadach Stanów Zjednoczonych, składają ostre protesty.„2

W połowie 1985 r. amerykańska grupa punkrockowa nagrała „Bonzo Goes to Bitburg” odnoszący się do tego wydarzenia.

Obecnie miasto jest najbardziej znane z piwa Bitburger i Europejskiego Festiwalu Folkloru.


1"Martwe miasta" - termin używany w odniesieniu do obszarów z opuszczonymi lub zniszczonymi zabudowaniami. Miasta takie były praktycznie niezdolne do życia.

Źródła:

Zdjęcie z https://www.istockphoto.com/pl/zdj%C4%99cie/widok-z-lotu-ptaka-z-kraw%C4%99dzi-wioski-przed-dwoma-jeziorami-z-g%C3%B3rami-masywu-gm1411022597-461006393,
https://www.bitburg.de,
https://tygodnik.tvp.pl/44519012/nalozyli-na-siebie-wory-pokutne-sukces-niemieckiego-establishmentu,
2 Dziennik Telewizyjny, 2 maja 1985 r.

Komentarze

Popularne posty z tego bloga

Ucieczka Stanisława Marusarza

Stanisław Frączysty - kurier, który przeprowadził przez granicę marszałka Edwarda Rydza-Śmigłego

Jan Bobowski - kurier tatrzański